Jülyen Günü, başlangıç noktası olarak tanımlanmış olan düzeltilmiş jülyen takviminde 1 Ocak 4713 tarihinin öğlen Universal Zamanından sonra geçen tam gün sayısıdır. Bu gün, Pazartesiye gelmektedir. İlk geçen gün, 0. Jülyen Günü olarak ele alındığı için, herhangi bir Jülyen Gününü 7‘ye tam bölünüyorsa hep Pazartesi olur. Negatif günler de tanımlıdır.
Bu sayfayı görüntülediğiniz andaki (23-05-2012 17:23:02) Jülyen tarihi: 2456071.2243287
Jülyen tarihi (JD) aynı başlangıç zamanından beri geçen kesiksiz gün sayısı ve öğlenden geçen gün kesrinin toplamıdır. Şu andaki JD 2456071.2243287 gündür. Bunun tamsayı kısmı Jülyen gün sayısıdır. Kesir kısmı ise UT cinsinden öğleden beri geçen gün miktarıdır. UT cinsinden geceyarısı da 0.5 değerine karşılık gelir. 64-bitlik ondalık sayı (çift duyarlıklı) 1 milisaniye duyarlıkla Jülyen tarihini temsil eder.
Jülyen tarihi 2454115.05486, 14 Ocak 2007 13:18:59.9 UT anlamına gelir.
Jülyen tarihinin ondalık kısmı:
0.1 = 2.4 saat ya da 144 dakika ya da 8640 saniye
0.01 = 0.24 saat ya da 14.4 dakika ya da 864 saniye
0.001 = 0.024 saat ya da 1.44 dakika ya da 86.4 saniye
0.0001 = 0.0024 saat ya da 0.144 dakika ya da 8.64 saniye
0.00001 = 0.00024 saat ya da 0.0144 dakika ya da 0.864 saniye.
Başlangıç zamanından bu yana hemen hemen 2.5 milyon Jülyen günü geçmiştir. JD 2,400,000 16 Kasım 1858 günü idi. JD 2,500,000.0 31 Ağustos 2132 öğlen UT zamanında olacaktır.
Jülyen gün sayısı, takvim tarihleri tamsayı olan, oldukça basit bir takvimdir. Bu kullanım, karşılaştırma, hesaplama ve dönüşüm için çok uygundur. Farklı iki tarih arasındaki zaman, basit bir çıkarma işlemi ile bulunabilir.
Jülyen gün sistemi gökbilimciler tarafından ortaya atılmış olan, farklı takvimlerle ilgili hesaplamalarda kullanılabilen ve farklı tarihsel hesaplamaları birleştirmek için kullanılabilen tekil bir tarih sistemidir. Jülyen günü ve Jülyen tarihi, bir takvimden diğerine herhangi bir tarihin dönüştürülebilmesine karşın, Jülyen takvimi ile doğrudan bağlantılı değildir.
Jülyen Tarihi
Tarihsel Jülyen Tarihleri Greenwich Ortalama Zamanına (GMT) göre kaydedilmiştir fakat Uluslararası Astronomi Birliği Jülyen Tarihlerinin Yersel Zaman (Terrestrial Time) cinsinden kullanılmasını önermektedir. Buna göre farklı bir zaman ölçeği için gerektiğinde, JD(UT1) biçimde gösterilmektedir. Günün kesri de, öğleden sonra geçen saat, dakika ve saniyelerin eşdeğer ondalık kesir biçimine dönüştürülmesiyle bulunur.
Jülyen tarihi terimi:
- Jülyen takvimi günleri
- sıralı (ordinal) tarihler (yılın-günü)
olarak ta tanımlanır. Jülyen tarihinin yılın-günü olarak kullanılması genellikle yanlış olarak ele alınır. Yine de bu biçimiyle yer bilimleri ve bilgisayar programlamada sıkça kullanılır.
Farklı Kullanımlar
- Günmerkezli Jülyen Günü (Heliocentric Julian Day (HJD)) Güneş merkezine göre hesaplanan Jülyen günüdür ve bu nedenle de normal Jülyen gününden 8.3 dakika kadar farklıdır. Bu fark, Güneş ışığının Yer’e ulaşması için geçen zaman kadardır. Jülyen günü kimi zaman HJDden ayırdetmek için Yermekezli Jülyen Günü (Geocentric Julian Day (GJD)) olarak ta tanımlanır.
- Başlangıç zamanı çok eski olduğundan, Jülyen gün sayıları epeyce büyük olabilir. Kimi zaman daha yakın tarihler de başlangıç zamanı olarak kullanılır. Örneğin, bilgisayarda uygun duyarlık basamağına karşılık gelecek biçimde, baştaki basamaklar kaldırılır.
- Değiştirilmiş Jülyen Günü (Modified Julian Day (MJD)), (gün kesri ile birlikte) 17 Kasım 1858 Çarşamba günü gece yarısından beri geçen gün sayısıdır. Jülyen günü cinsinden:
-
- MJD = JD – 2,400,000.5
- Şu anki değeri ise 2456071.2243287 – 2400000.5 = 56070.724328704.
-
- Gün aşağı yuvarlanarak, şu an için 56071 olarak bulunur. Bu sayı geceyarısında değişir. Bu da 2,400,001, aynı günün öğleden sonraki yarısının (öğlen ile aynı) Jülyen gününden azdır. Çarşambaları 7‘nin katlarıdır.
- MJD, (36-bitlik bir bilgisayar olan ve) 2576-08-07‘ye kadar yalnızca 18 bit kullanan IBM 704 ileSputnik’in yörüngesinin kaydedilmesi için, 1957′de Smithsonian Astrofizik Gözlemevi (Smithsonian Astrophysical Observatory) tarafından ortaya atılmıştır. MJD, bir sonraki Y2K kampanyasını 31-Temmuz-31086 02:48:05.47 tarihine erteleyen 63-bit tarih/zaman kullanan OpenVMS işletim sisteminin başlangıcıdır.
- Azaltılmış Jülyen Günü (Reduced Julian Day (RJD)) de gökbilimciler tarafından kullanılır ve hemen hemen MJD ile aynı günden günleri sayar. Tek fark, MJD’de olan 12 saatlik ek olmamasıdır. Bu nedenle önceki öğlen UT’den, 16 Kasım 1858 Salı başlar. RJD = JD – 2400000 olarak tanımlanır.
- Kesilmiş Jülyen Günü (Truncated Julian Day (TJD)) uzay programı için NASA tarafından ortaya atılmıştır. TJD, 24 Mayıs 1968 tarihinin başlangıcında geceyarısı UT sıfır idi. NASA tarafından:
-
- TJD = JD – 2440000.5
- olarak tanımlanmıştır. Bu, MJD’ye benzer bir sayı olarak seçilmiştir fakat yalnızca 4 basamak uzunluktadır. TJD, 10 Ekim 1995‘te 4 basamağı aşmıştır ve NASA şu anda beş-basamak TJDler kullanmaktadır. NIST ise, hiç bir zaman 4 basamağı aşmayan çevrimsel TJDyi tanımlar:
-
- TJD = (JD – 0.5) mod 10000
Hesaplamalar
Jülyen gün sayısı aşağıdaki denklemler kullanılarak hesaplanabilir:
Ocaktan Aralık ayına kadar aylar 1‘den 12‘ye kadardır. Gökbilimsel yıl numaralandırması kullanılır, yani İ.Ö 1 yılı 0‘dır, İ.Ö. 2 yılı -1‘dir, ve İ.Ö. 4713 yılı -4712‘dir. (JD için olan dışında) tüm bölmelerde bölüme floor function uygulanır (1 Mart -4800‘den sonraki tarihler için tüm bölümler negatif olmayan sonuç verir.).
a = [ (14 - ay) / 12 ]
y = yıl + 4800 – a
m = ay + 12 a – 3
Gregoryen takviminde bir tarih için (öğlen):
JDN = gün + [ ( 153 m + 2 ) / 5 ] + 365 y + [ y / 4 ] – [ y / 100 ] + [ y / 400 ] – 32045
Jülyen takviminde bir gün için (öğlen):
JDN = gün + [ ( 153 m + 2 ) / 5 ] + 365 y + [ y / 4 ] – 32083
Gregoryen ve Jülyen denklemlerinin sonunda kullanılan sabitler, her iki takvimde, 1 Mart 200 ve 28 Mart 300 arasında aynı tarih için aynı JDN değeri elde etmek için gereklidir. Sabitler, her takvim için 29 Şubat -4800 tarihinin JDN değeridir. Önceden kullanılan Gregoryen takviminde Jülyen Gününün sıfırı İ.Ö. 24 Kasım 4714 tarihidir. Bu da, Önceden kullanılan Gregoryen takviminde İ.Ö. 1 Mart 4801 tarihinde başlayan Jülyen Günü sıfırına sahip olan Gregoryen 400 yıllık çevrimin (yani, 400 ile bölünebilen bir yılda başlayan ve biten 400 yıllık çevrim) başlangıcından 32045 gün farklıdır.(Bölümleri reel sayılar olan) artık saniyeleri gözönüne almayan tam Jülyen Tarihi için:
JD = JDN + ( saat – 12 ) / 24 + ( dakika / 1440 ) + saniye / 86400
Böylece, örneğin, 1 Ocak 2000 gün ortası JD = 2451545.0 değerine karşılık gelir. Haftanın günü, Jülyen gün sayısından, bu sayının 7‘ye göre modu alınarak belirlenebilir. Burada modun sonucu olarak 0 Pazartesi olur.
| JDN mod 7 |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Haftanın Günü
|
Pazartesi |
Salı |
Çarşamba |
Perşembe |
Cuma |
Cumartesi |
Pazar |
